مسجد کبود تبریز، گنبدی از جنس آرامش
تاریخ انتشار: ۳ خرداد ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۰۰۱۹۵۲
به گزارش تابناک به نقل از فارس، وقتی اسم تبریز می‌آید، دو تصویر مختلف در ذهن شکل می‌گیرد؛ یکی مجموعه تاریخی تفریحی ائل‌گلی و دیگری بازار تبریز.
در دل بازار تبریز، مسجدی آرام و عظیم با گنبد بزرگ آجری‌اش سده‌هاست از پس حوادث و اتفاقات مختلف عبور کرده و با وجود زخم‌های بی‌شمار بر تن زخم خورده‌اش، هنوز زیبایی اصیل و باشکوهش را به رخ می‌کشد، مسجدی که فیروزه جهان اسلام است؛ مسجد کبود.
بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
شاید وقتی ابوالمظفر جهانشاه قراقویونلو با خواست همسرش خاتون جان بیگم، امر به ساختن این مجموعه داد، تصور نمی‌کرد این بنا روزگاری به یکی از نماد‌های استواری تبریز تبدیل شود.
مجموعه‌ای که در ابتدا با ملحقاتی از جمله کوشک، قنات، بقعه و مسجد به نام «عمارت مظفریه» شناخته می‌شد، امروز به حرمت کاشی‌های آبی منحصر به‌فرد و چشم نوازش، به نام «مسجد کبود» در جهان شناخته می‌شود.
مسجدی که اکنون به عنوان یکی از بخش‌های بازار تاریخی تبریز در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده و رواق‌ها، صحن و فضای آرام زیر گنبدش همه ساله میزبان دوستداران تاریخ، هنر و دست ساخته‌های رنگین است.
رواق‌های آرامش
هر چند «گوی‌مسچید» یا مسجد کبود در روزگار ساخت در باغش خارج از شهر بنا شده بود، اما امروز در دل تبریز قرار گرفته است.
از بیرون می‌توان دو گنبد آجری کوچک و بزرگ مجموعه را دید که بر بدنه‌ای سنگ و آجری سوار شده است. بخش‌هایی از این بدنه، هنوز تکه‌هایی از آجرکاری‌های دوره قراقویونلو‌ها را بر تن خود دارد، اما مرمت گنبد و بخش‌هایی از بدنه، نشان از زلزله سنگین و ویرانگر تبریز در اعصار دور دارد.
از همین جا، کاشی‌های فیروزه‌ای، لاجوردی و رنگین «گوی مسچید» خودنمایی‌شان را آغاز می‌کنند. معرق کاشی این مسجد در نوع خود و با توجه به امکانات دوره ساخت در سال ۸۷۰ هجری، بسیار بینظیر است؛ شاید با امکانات امروزی هم تراش قطعات رنگین کاشی به ابعاد ۲ میلی‌متر بسیار جالب توجه و خاص باشد. به همین جهت به کاشی‌کاری صورت گرفته در این مسجد، «فرش کاشی» اطلاق می‌شود.
به دلیل خیابان‌کشی‌های صورت گرفته در سده اخیر، درب ورودی مسجد پشت ساختمان قرار گرفته و باید با دور زدن بنا به درب آن برسید. ورودی بنا با کاشی‌های آبی در هم تنیده و گل و بوته‌های ظریف، همان فرش کاشی است که بسیار آن را تمجید کرده‌اند. آیات و روایات نقش شده بر روی کاشی‌ها از همین جا شروع می‌شود و دور تا دور صحن مسجد را فرا می‌گیرد.
ترک‌های عمیق و ناهمواری‌های تصحیح شده روی سردر اصلی، حتی پس از مرمت‌های صورت گرفته در اوایل این سده، نمایان و البته نشان‌دهنده استحکام این بنا در مواجهه با زلزله‌ایست که تمام شهر تبریز را تخریب کرده و به جز سه بنا، هیچ چیز از تاریخ تبریز باقی نگذاشته است.
فرش کاشی‌کاری
برای ورود به مسجد باید کفش‌ها را در آورده و در صحن موکت شده، قدم بزنیم، طاق‌های جناقی، دیوارها، تزیینات و محراب مسجد کبود، با دو رنگ آبی تیره (بخش‌های اصلی و قدیمی) و آبی خیلی روشن (بخش‌های مرمت شده) انتظار بازدیدکنندگان را می‌کشد.
روی صحن و ستون‌های آن، سوره فتح با خطی بسیار زیبا نوشته شده و دور تا دور گنبدی با قطر ۱۷ متر را فرا گرفته. ایستادن زیر گنبدی که از داخل ۲۲ متر ارتفاع دارد، بی‌شک خاطره بسیار خوبی از این بازدید برای ما به جای خواهد گذاشت.
این گنبد و گنبد کوچکتر بخش مقبره به همت استاد رضا معماران به شکل کاملا سنتی بازسازی شده و در ساخت آن هیچ‌گونه روش و مصالح جدیدی به کار نرفته، به همین دلیل حس و حال بنای اولیه را به بهترین شکل انتقال می‌دهد.
در بخشی از پشت محراب قدیمی، قسمت دیگری از این مسجد شامل اتاقی بزرگ با کفپوش و دیوارهای مرمرین وجود دارد و در انتها به سردابی کوچک ختم می‌شود. در این محل جهانشاه و همسرش خاتون جان بیگم چند سال بعد از اتمام ساخت مسجد به خواب ابدی رفته‌اند. این بخش خاکی و خالی است و گفت می‌شود، بعد از زمین لرزه تبریز، هر چه در این بخش بوده حتی بخش‌هایی از مرمر تزیینی آن به تاراج رفته است.
با این وجود، مسجد کبود هنوز با عظمت و شکوه ایستاده و لابه‌لای زخم‌های عمیقش، بارقه‌هایی از دوران شکوه و جلال خود را به رخ می‌کشد.
مسجدی به رنگ آسمان
این روز‌ها که پاندومی کرونا، همه چیز زندگی ما را در دست گرفته و برای تمام جزئیات زندگی‌مان باید و نباید تعیین کرده، رفتن زیر این طاق بلند و لمس آرامش جاری در وجود مسجد کبود دور از دسترس است.
با این حال، دیدن جان زخم خورده، اما مقتدر یادگار کبود تاریخ که روز‌ها چهره‌اش از میان درختان پیداست و شب‌ها با چراغ‌های پر نور چشمک می‌زند هم مایه آرامش است.
پای‌مان شاید به مسجدی به رنگ آسمان نرسد؛ دل‌مان، اما زیر گنبد کبود، یاد آسمان است.
منبع: تابناک
کلیدواژه: انتخابات 1400 غزه قطعی برق فتح خرمشهر کاشی کاری مسجد کبود تبریز بازار تاریخی تبریز انتخابات 1400 غزه قطعی برق فتح خرمشهر مسجد کبود کاشی ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tabnak.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تابناک» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۰۰۱۹۵۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
حجازی: استقلال اکنون نیاز به آرامش و تمرکز دارد
سرپرست جدید تیم فوتبال استقلال گفت: نیاز به آرامش و تمرکز داریم.
به گزارش ایسنا، آتیلا حجازی سرپرست جدید تیم فوتبال استقلال در حاشیه تمرین امروز (جمعه) این تیم اظهار کرد: تشکر ویژه از هواداران بسیار خوب استقلال دارم. این تشکر به خاطر حضور امروزشان نیست بلکه به خاطر حضور و حمایت همه جانبه آنها از ابتدای فصل است. امیدواریم که در پایان فصل به آن جایگاهی که دلخواه عزیزان است دست پیدا کنیم.
او درباره قبول سمت سرپرستی استقلال هم گفت: نمی‌توانم بگویم از قبل صحبت کرده بودیم اما از قبل زمزمه‌هایی مبنی بر آمدن من بود و در نهایت تماس گرفته شد. من در ایران حضور نداشتم اما بلافاصله برای حضور در تیم محبوب دوران بچگی‌ام و تیم پدرم بی‌درنگ آمدم چون دوست داشتم خدمتی هر چند کوچک به این باشگاه بکنم و خیلی خوشحالم که اینجا حضور دارم.
سرپرست تیم فوتبال استقلال درباره اینکه تغییر کادر مدیریتی آبی‌پوشان را چطور ارزیابی می‌کند؟ افزود: اصلاً نمی‌خواهم درباره گذشته صحبت کنم. دید ما رو به آینده است. تمام کسانی که برای استقلال زحمت کشیدند و تلاش کردند جا دارد از آنها تشکر شود اما الان فقط نیاز به آرامش داریم. نیاز به تمرکز داریم چون وضعیت حساسی است. امیدوارم که بچه‌ها با تمرکز بالا بتوانند ادامه بازی‌ها را با موفقیت پشت سر بگذارند.
حجازی درباره اینکه آخرین بازی استقلال مقابل پیکان قرار است در ورزشگاه دستگردی برگزار شود که شرایط حضور هواداران را ندارد بیان کرد: فوتبال با تماشاگر زیباست. اینکه یک بازی تماشاگر بیاید و یک بازی دیگر نیاید درست نیست. حساس‌ترین دیدار ما آخرین بازی است. حتی اگر میزبان هم نباشیم باید از حداقل حضور تماشاگران برخودار باشیم. امیدوارم تمهیداتی اندیشیده شود که این اتفاق بیفتد. فردا جلساتی داریم تا راهکاری برای این قضیه پیدا شود.
او درباره احتمال برگزاری بازی با پیکان در قزوین خاطرنشان کرد: بعید می‌دانم چنین اتفاقی بیفتد.
سرپرست استقلال درباره شرایط مالی باشگاه استقلال و اینکه آیا اکنون بازیکنان در آرامش به سر می‌برند؟ افزود : با آنها صحبت کردیم. قول دادیم اتفاقات خوبی خواهد افتاد. تمرکزشان باید در مستطیل سبز باشد و کارهای مدیریتی را مدیریت باشگاه انجام می‌دهد. امیدوارم زمینه‌ای فراهم شود که این باشگاه هیچ مشکلی در زمینه مالی نداشته باشد.
حجازی درباره تشویق خود از سوی هواداران استقلال ادامه داد: نمی‌دانم چگونه از آنها تشکر کنم. از روز گذشته که کامنت‌ها را نگاه می‌کردم از این همه حمایت لذت بردم. امیدوارم از تیم استقلال حمایت شود. همانگونه که از ابتدای فصل این هواداران با هرگونه کمبودی بزرگ‌ترین پشتوانه ما بودند و الان هم به حضورشان نیاز داریم.
او درباره اینکه چند سال قبل هم در کادر فنی استقلال حضور داشت بیان کرد: در سال ۹۰ به عنوان مربی اینجا فعالیت داشتم. فوتبال پیشرفت می‌کند و الان هم پیشرفت‌هایی دیده می‌شود اما برای تیمی که ادعای قهرمانی آسیا را دارد خیلی بیش از این می‌خواهیم. این با حضور هولدینگ خلیج فارس و شخص احمد شهریاری صد درصد شدنی است.
حجازی درباره تغییر نام استقلال عنوان کرد: نمی‌گویم در هیچ جای دنیا چنین اتفاقی نمی‌افتد. مثلا باشگاه آلانیا اسپور ترکیه یک بار به شرکت هواپیمایی واگذار شد که اسم آن شرکت را پیشوند یا پسوندش گذاشتند. یک بار دیگر هم زیر نظر شرکت نفتی قرار گرفت و چنین اتفاقی افتاد اما در ایران خیلی این کار مرسوم نیست و امیدوارم همین نام قدیمی استقلال برای باشگاه بماند.
سرپرست استقلال درباره شرایط کمپ زنده یاد حجازی افزود: نقایصی وجود دارد. صبح زود به کمپ آمدم و صحبت کردیم. می‌خواهیم کارهای زیربنایی برای این باشگاه انجام دهیم نه اینکه فقط یک قسمت را درست کنیم. از همین ابتدا پیگیر امکانات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری هستیم تا فصل آینده شاهد یک مجموعه بهتر باشیم.
او درباره حضور بانوان در تمرین آبی‌پوشان که همزمان با اتفاقاتی بود که در بازی پرسپولیس و سپاهان علیه بانوان افتاد گفت: جز اینکه تاسف خوردم که آن صحنه را دیدم چیزی نمی‌توانم بگویم. ای کاش در فرهنگ ما جا بیفتد که حقوق برابری میان دو قشر وجود دارد. ضمن احترام زیادی که به خانم‌ها قائل هستیم، ما آقایان به لحاظ جنبه اخلاقی باید حواسمان بیشتر جمع باشد. امیدوارم امکان حضور بانوان بیشتر در ورزشگاه‌ها فراهم شود کما اینکه حضور هر دو قشر باعث پیشرفت ما خواهد شد.
انتهای پیام
حادثه تلخ برای جوان معلول ساروی که نخبه دانشگاه بود